Darknet veya Dark Web nedir?

"Darknet" terimi, kullanıcılarının internet üzerinden anonim ve sansürsüz iletişim kurmalarını sağlamayı amaçlayan bir dizi projeyi ifade eder. Böyle bir projenin yazılımını kullanan herkes internette anonim olarak gezinebilir. Bu amaçla, ilgili projenin kullanıcıları kendi aralarında "darknet" olarak adlandırılan bir ağ oluştururlar. Açıkçası, teknik uygulamalarında farklılık gösteren birkaç farklı darknet vardır.  Uygulamada, "darknet" kelimesi genellikle bu ağların en büyük temsilcisi olan TOR ağını ifade eder. TOR projesinin neden var olduğunu, bundan kimin yararlandığını ve silah ticaretiyle ne ilgisi olduğunu anlamak için TOR projesinin geçmişine bir göz atmak faydalı olacaktır.

Bugün en büyük "darknet "in temelini oluşturan kod 2000 yılı civarında oluşturulmuştur: TOR ağı. TOR'un açılımı "The Onion Router" olup, verilerin ağ içinde nasıl gönderildiğine ilişkin teknik prensibe dayanmaktadır. O dönemde proje ağırlıklı olarak ABD ordusu tarafından finanse ediliyordu. Diğer şeylerin yanı sıra, kişinin kendi iletişimini yurtdışında gizlemesinin mümkün olacağı umuluyordu. Daha sonra sivil haklar örgütleri de projenin potansiyelini fark etti ve destekledi. Bugün, TOR projesinin her gün ortalama 2 ila 3 milyon kullanıcısı var (Aralık 2021 itibariyle).

Çok az bilgisayar bilgisine sahip olsanız bile TOR projesinin web sitesini ziyaret edebilir ve beş dakikadan kısa bir sürede darknet'e erişebilirsiniz. Öncelikle TOR tarayıcısını indirmeniz ve kurmanız gerekiyor. Bu tamamen ücretsiz ve yasaldır. TOR tarayıcısı başlatılır başlatılmaz, onu kullanmak geleneksel tarayıcılarla sörf yapmaktan neredeyse hiç farklı değildir. İnternette gezinmek biraz daha yavaş olabilir. TOR tarayıcısı ile internette "normal" olarak erişilebilen sayfalara da erişebilirsiniz, ancak çok daha anonim ve sansürsüz bir şekilde. Ayrıca "gizli hizmetlere" erişme seçeneğiniz de vardır. Bunlar sadece TOR ağından erişilebilen hizmetlerdir. TOR tarayıcısı ile gezinirken suç teşkil eden içeriği açıkça aramadığınız sürece, bulamazsınız.

Her şey eskisi gibi görünecekse bu tarayıcı ne işe yarar? TOR tarayıcısını kullanarak sanal olarak anonim bir şekilde gezinirsiniz. Örneğin, kişisel verilerinizi veri toplayan ve satan reklamcılardan veya kimliğinizi tespit etmek isteyen potansiyel saldırganlardan korur. Ayrıca sağlayıcılar, Türkiye ve diğer ülkelerde olduğu gibi tek tek web sitelerini engelleyemiyor. NSA bile Edward Snowden tarafından sızdırılan bir iç sunumda TOR kullanıcılarını büyük ölçekte tanımlamanın çok zor olduğunu itiraf ediyor. Dolayısıyla, kimsenin öğrenmesini istemediğiniz bir şeyi bilmek istiyorsanız - bu bir hastalık, siyasi bir görüş ya da belki de genel olarak internette hangi sayfaları ziyaret ettiğiniz olabilir - TOR kimliğinizi gizlemek için kullanılabilir. Bazı insanlar için bu anonimlik son derece önemlidir. Örneğin muhbirler, aktivistler ve gazeteciler TOR projesi gibi anonimleştirme hizmetlerine güvenirler. Takip edilmeden bilgilerini paylaşmak için kullanabilirler. Edward Snowden da gizliliğinizi korumak istiyorsanız TOR ağını öneriyor.

Elbette anonimliğe ihtiyaç duyanlar sadece "normal" vatandaşlar, ihbarcılar ve gazeteciler değildir. Suçlular da kovuşturmaya uğramaktan korktukları ve bu nedenle kimliklerini gizli tutmak istedikleri için dark web'i tercih ediyor. Sonuç olarak, silah, uyuşturucu veya çocuklara yönelik cinsel şiddet görüntüleri sunan hizmetler dark web'de yavaş yavaş ortaya çıkmıştır. Her araçta olduğu gibi darknet de kötüye kullanılabilir. Darknet'in kendisi yasadışı ya da izinsiz değildir. Hatta bundan kişisel olarak da faydalanabilirsiniz. Örneğin anonim olarak sörf yapabilir ya da tarafsız haberciliğe erişim sağlayabilirsiniz. Ancak yasadışı niyetleri olan kişiler tarafından kötüye kullanılabileceği gerçeği engellenemez.

  Bu makale Chaos macht Schule projesi ile işbirliği içinde ChaosComputer Club Mannheim e.V. tarafından hazırlanmıştır.